غزل شماره هشت حافظ
Hafez’s Ghazal Number Eight
Hafez ghazal nummer åtta
Res dig, bägarebärare, och ge oss vinet,
Kasta dagarnas sorg i stoftet som finet.
Sätt bägaren i min hand, låt mig riva
Denna blåa, slitna mantel, så tom och giva.
Även om det skämmer mig i de visas ögon,
Söker vi varken skam eller ära i lögn.
Häll upp vinet, låt denna högmodets vind dö,
Förbanna andetaget som bär fruktlös mö.
Röken från mitt bröstets klagande suckar
Bränner dessa kalla, livlösa själar i bruken.
Ingen, varken vän eller främling, jag ser,
Känner hemligheten i mitt hjärtas vilda begär.
Med min älskade är mitt hjärta fyllt av glädje,
Ty hon stal min frid med en enda blick, så snäje.
Den som sett den cypresslika gestalten så skön
Sneglar ej mer på trädgårdens cypresser än.
Ha tålamod, Hafez, genom dag och nattens prövning,
Till slut finner du hjärtats sanna uppfyllelse och vining.
Denna ghazal av Hafez, en firad persisk poet, väver samman teman av mystik, kärlek och samhällskritik genom levande poetiska bilder. Genom att uppmana bägarebäraren att hämta vin söker Hafez befrielse från världsliga sorger och materiella bekymmer. Vinet fungerar som en metafor för gudomlig kärlek eller andlig extas, som frigör själen från stolthet och ego. Hans avfärdande av de “visas” omdömen återspeglar ett förkastande av samhällets normer till förmån för sann kärlek och sanning, där andlig uppfyllelse prioriteras över rykte. Den “slitna blåa manteln” symboliserar ett enkelt, asketiskt liv, fristående från materiell rikedom. Hafez uttrycker ensamheten i sitt passionerade hjärta, okänt för andra, och framställer den älskade som en inkarnation av gudomlig skönhet som överglänser allt annat. Uppmaningen till tålamod i att uthärda svårigheter förmedlar ett mystiskt hopp om att uthållighet leder till förening med den älskade eller den ultimata sanningen. Dikten kapslar in Hafez filosofi om kärlek, avskildhet och andlig strävan som vägen till uppfyllelse.
Rise, O cupbearer, and offer the wine,
Cast the sorrows of days to the dust divine.
Place the goblet in my hand, let me tear
This tattered blue robe, its hue so bare.
Though it brings infamy in the wise men’s sight,
We seek neither shame nor fame’s fleeting light.
Pour the wine, let this prideful breeze subside,
Curse the breath that brings no fruitful tide.
The smoke of my heart’s anguished sighs
Burns these cold, lifeless souls in their guise.
No one, neither friend nor stranger, I see,
Knows the secret of my heart’s wild decree.
With my beloved, my heart finds its cheer,
For she stole my peace with a single peer.
No one who’s seen that cypress-like form so fair
Looks again at the garden’s cypresses there.
Be patient, Hafez, through the trials of day and night,
In the end, you’ll find your heart’s true delight.
Hafez’s Ghazal Number Eight
Rise, O cupbearer, and offer the wine,
Cast the sorrows of days to the dust divine.
Place the goblet in my hand, let me tear
This tattered blue robe, its hue so bare.
Though it brings infamy in the wise men’s sight,
We seek neither shame nor fame’s fleeting light.
Pour the wine, let this prideful breeze subside,
Curse the breath that brings no fruitful tide.
The smoke of my heart’s anguished sighs
Burns these cold, lifeless souls in their guise.
No one, neither friend nor stranger, I see,
Knows the secret of my heart’s wild decree.
With my beloved, my heart finds its cheer,
For she stole my peace with a single peer.
No one who’s seen that cypress-like form so fair
Looks again at the garden’s cypresses there.
Be patient, Hafez, through the trials of day and night,
In the end, you’ll find your heart’s true delight.
This ghazal by Hafez, a celebrated Persian poet, weaves together themes of mysticism, love, and social critique through vivid poetic imagery. By calling on the cupbearer to bring wine, Hafez seeks liberation from worldly sorrows and material concerns. The wine serves as a metaphor for divine love or spiritual ecstasy, freeing the soul from pride and ego. His dismissal of the “wise men’s” judgment reflects a rejection of societal norms in pursuit of true love and truth, prioritizing spiritual fulfillment over reputation. The “tattered blue robe” symbolizes a humble, ascetic life, detached from material wealth. Hafez expresses the loneliness of his passionate heart, known to no one, and portrays the beloved as an embodiment of divine beauty that outshines all else. The call for patience in enduring hardships conveys a mystical hope that perseverance will lead to union with the beloved or ultimate truth. This poem encapsulates Hafez’s philosophy of love, detachment, and spiritual striving as the path to fulfillment.
غزل شماره هشت حافظ
ساقیا برخیز و دَردِه جام را
خاک بر سر کن غمِ ایّام را
ساغرِ مِی بر کَفَم نِه تا ز بَر
بَرکِشَم این دلقِ اَزرَق‌فام را
گرچه بدنامی‌ست نزد عاقلان
ما نمی‌خواهیم ننگ و نام را
باده دَردِه چند از این بادِ غرور
خاک بر سر، نفسِ نافرجام را
دودِ آهِ سینهٔ نالانِ من
سوخت این افسردگانِ خام را
محرمِ رازِ دلِ شیدایِ خود
کس نمی‌بینم ز خاص و عام را
با دلارامی مرا خاطر خوش است
کز دلم یک باره بُرد آرام را
ننگرد دیگر به سرو اندر چمن
هرکه دید آن سروِ سیم‌اندام را
صبر کن حافظ به سختی روز و شب
عاقبت روزی بیابی کام را
متن شعر به فارسی امروزی:
ساقی، بلند شو و جام شراب را بده،
غم و غصه‌ی روزگار را به خاک بسپار.
جام می را به دستم بده تا این لباس آبی‌رنگ فقیرانه را کنار بزنم.
گرچه نزد عاقلان شراب نوشیدن بدنامی دارد،
ما نه به دنبال ننگ هستیم و نه در پی نام و شهرت.
چند جام شراب بده تا این غرور بیهوده را فراموش کنم،
نفرین بر این نفس نافرجام و بی‌فایده.
دود آه سینه‌ی پر از ناله‌ام،
این آدم‌های سرد و بی‌روح را سوزاند.
هیچ‌کس، چه از نزدیکان و چه از غریبه‌ها،
راز دل عاشق و شیدایم را نمی‌داند.
با دلبرم دلم شاد است،
چون او یک‌باره آرامش را از دلم ربود.
کسی که آن یار سرومانند و زیبا را دیده،
دیگر به سروهای باغ نگاه نمی‌کند.
حافظ، صبر کن و سختی‌های روز و شب را تحمل کن،
سرانجام روزی به آرزویت می‌رسی.
ساقی، بلند شو و جام شراب را بده،
غم و غصه‌ی روزگار را به خاک بسپار.
جام می را به دستم بده تا این لباس آبی‌رنگ فقیرانه را کنار بزنم.
گرچه نزد عاقلان شراب نوشیدن بدنامی دارد،
ما نه به دنبال ننگ هستیم و نه در پی نام و شهرت.
چند جام شراب بده تا این غرور بیهوده را فراموش کنم،
نفرین بر این نفس نافرجام و بی‌فایده.
دود آه سینه‌ی پر از ناله‌ام،
این آدم‌های سرد و بی‌روح را سوزاند.
هیچ‌کس، چه از نزدیکان و چه از غریبه‌ها،
راز دل عاشق و شیدایم را نمی‌داند.
با دلبرم دلم شاد است،
چون او یک‌باره آرامش را از دلم ربود.
کسی که آن یار سرومانند و زیبا را دیده،
دیگر به سروهای باغ نگاه نمی‌کند.
حافظ، صبر کن و سختی‌های روز و شب را تحمل کن،
سرانجام روزی به آرزویت می‌رسی.
تفسیر به فارسی امروزی:
این غزل حافظ ترکیبی از عرفان، عشق و نقد اجتماعی است که در قالب تصاویری شاعرانه بیان شده است. حافظ با دعوت ساقی به آوردن شراب، به دنبال رهایی از غم‌های روزگار و دغدغه‌های مادی است. شراب در این شعر، استعاره‌ای از عشق الهی یا تجربه‌ای عرفانی است که می‌تواند روح را از بند غرور و نفس آزاد کند. او با بی‌اعتنایی به قضاوت عاقلان، نشان می‌دهد که در راه عشق و حقیقت، شهرت یا بدنامی اهمیتی ندارد. اشاره به «دلق ازرق‌فام» (لباس آبی فقیرانه) نمادی از زندگی ساده و دوری از تجملات مادی است. حافظ از تنهایی عاشقانه‌اش سخن می‌گوید و دلبر را به‌عنوان مظهر زیبایی و کمال توصیف می‌کند که تمام توجه عاشق را به خود جلب کرده است. در پایان، با دعوت به صبر، حافظ امیدی عرفانی را منتقل می‌کند که با تحمل سختی‌ها، انسان به وصال حقیقت یا معشوق خواهد رسید. این شعر بازتابی از فلسفه حافظ است که عشق، صبر و رهایی از مادیات را راه رسیدن به کمال می‌داند.
این غزل حافظ ترکیبی از عرفان، عشق و نقد اجتماعی است که در قالب تصاویری شاعرانه بیان شده است. حافظ با دعوت ساقی به آوردن شراب، به دنبال رهایی از غم‌های روزگار و دغدغه‌های مادی است. شراب در این شعر، استعاره‌ای از عشق الهی یا تجربه‌ای عرفانی است که می‌تواند روح را از بند غرور و نفس آزاد کند. او با بی‌اعتنایی به قضاوت عاقلان، نشان می‌دهد که در راه عشق و حقیقت، شهرت یا بدنامی اهمیتی ندارد. اشاره به «دلق ازرق‌فام» (لباس آبی فقیرانه) نمادی از زندگی ساده و دوری از تجملات مادی است. حافظ از تنهایی عاشقانه‌اش سخن می‌گوید و دلبر را به‌عنوان مظهر زیبایی و کمال توصیف می‌کند که تمام توجه عاشق را به خود جلب کرده است. در پایان، با دعوت به صبر، حافظ امیدی عرفانی را منتقل می‌کند که با تحمل سختی‌ها، انسان به وصال حقیقت یا معشوق خواهد رسید. این شعر بازتابی از فلسفه حافظ است که عشق، صبر و رهایی از مادیات را راه رسیدن به کمال می‌داند.
