غزل شماره سه حافظ
Ghazal Number Three of Hafez
Ghazal nummer tre av Hafez
Hafez Ghazal 3
Om den shiraziska turken fångar mitt hjärtas glöd,
För hennes hinduiska fläck ger jag Samarkand och Bukhara, ömt.
För hennes hinduiska fläck ger jag Samarkand och Bukhara, ömt.
Häll, o bägare, det vin som finns kvar,
Ty i paradiset finner du ej Ruknabads flöden eller Musallas gård.
Ty i paradiset finner du ej Ruknabads flöden eller Musallas gård.
Ve! Dessa lekfulla, ljuvhjärtade, stadens oroande tärnor,
Har stulit mitt tålamod, likt turkar vid en plundrande fest.
Har stulit mitt tålamod, likt turkar vid en plundrande fest.
Min ofullbordade kärlek behöver ej älskarens sköna drag,
Vad behöver skönhet färg, fläck eller smyckningens lag?
Vad behöver skönhet färg, fläck eller smyckningens lag?
Från Yusufs ständigt växande charm förstod jag,
Att kärlek drar Zulaikha ur kyskhetens slöja, ja.
Att kärlek drar Zulaikha ur kyskhetens slöja, ja.
Om du förbannar eller hånar, ber jag en bön,
Ett bittert svar klär de läppar, söta och skön.
Ett bittert svar klär de läppar, söta och skön.
Lyssna till råd, kära själ, ty lyckliga unga män
Älskar den vise äldres visdom mer än livet än.
Älskar den vise äldres visdom mer än livet än.
Tala om skalder och vin, sök mindre världens gåta,
Ingen har löst, ej heller kommer, denna hemlighet med tanke låta.
Ingen har löst, ej heller kommer, denna hemlighet med tanke låta.
Du spunnit en ghazal, en pärla du skapat,
Sjung den väl, Hafez, så strör himlen Plejadernas prakt.
Sjung den väl, Hafez, så strör himlen Plejadernas prakt.
Tolkning av Hafez Ghazal nummer tre
Hafez tredje ghazal är ett mästerverk inom persisk mystisk poesi, som flätar samman teman som mänsklig och gudomlig kärlek, skönhet, visdom och världsliga nöjens flyktighet. Nedan följer de huvudsakliga temana i ghazalen:
-
Kärlek och uppoffring:
I första kupletten nämner Hafez en “shirazisk turk” (en symbol för den vackra älskade) och säger att han skulle offra värdefulla städer som Samarkand och Bukhara för hennes kärlek. Mystiskt sett visar detta älskarens beredskap att överge världsliga band för gudomlig kärlek. -
Jordiska och andliga nöjen:
Den andra kupletten uppmanar bägaren att hälla vin, eftersom Shiraz skönheter (Ruknabad och Musalla) överträffar även paradiset. Detta antyder att man bör njuta av livets flyktiga glädjeämnen, medan vin kan symbolisera mystisk rus och närhet till Gud. -
Kärlekens oro:
Hafez beklagar hur lekfulla skönheter har stulit hans tålamod, liknar dem vid plundrande turkar. Denna bild speglar den rastlöshet och störning som kärlek för med sig till älskarens hjärta. -
Skönhetens fulländning:
Den älskades skönhet behöver ingen utsmyckning, en mystisk hänvisning till gudomlig essens självständighet, men på mänsklig nivå hyllar det den älskades naturliga charm. -
Kärlek och transformation:
Hänvisningen till Yusuf (Josef) och Zulaikha illustrerar kärlekens transformerande kraft, som kan dra även de kyska bortom återhållsamhet, och överskrida förnuft och anständighet. -
Vänlighet mitt i bitterhet:
Hafez lovar att svara på förbannelser med böner, vilket återspeglar en sufisk etik om villkorslös kärlek och förlåtelse, där vänlighet ges tillbaka för hårdhet. -
Rådets värde:
Genom att råda att lyssna till den vise äldres råd understryker Hafez vikten av erfarenhet och vägledning för att navigera livets komplexitet. -
Världens gåta och att leva i nuet:
Hafez uppmanar att fokusera på musik och vin (symboler för glädje och mystisk extas) snarare än olösliga kosmiska gåtor, och betonar att leva i nuet framför fåfänga undersökningar. -
Hylla poesin:
I den sista kupletten är Hafez stolt över sitt poetiska hantverk och liknar sin ghazal vid en pärla så värdefull att himlen skulle strö Plejadernas stjärnor till dess lov. Detta bekräftar poesins roll i att förmedla visdom och skönhet.
Huvudbudskap:
Ghazalen väver samman jordisk och gudomlig kärlek och bjuder in läsaren att omfamna livets skönhet, söka visdom och släppa fruktlösa undersökningar. Hafez framställer kärlek som en kraft av både oro och transcendens, och manar till balans mellan passion och återhållsamhet genom konst och glädje.
Ghazalen väver samman jordisk och gudomlig kärlek och bjuder in läsaren att omfamna livets skönhet, söka visdom och släppa fruktlösa undersökningar. Hafez framställer kärlek som en kraft av både oro och transcendens, och manar till balans mellan passion och återhållsamhet genom konst och glädje.
If that Shirazi Turk captures my heart’s core,
For her Hindu mole, I’d give Samarkand and Bukhara’s store.
For her Hindu mole, I’d give Samarkand and Bukhara’s store.
Pour, O cupbearer, the wine that remains,
For in paradise, you’ll not find Ruknabad’s streams or Musalla’s plains.
For in paradise, you’ll not find Ruknabad’s streams or Musalla’s plains.
Alas! These playful, sweet-hearted, city-stirring maids,
Have stolen my patience, like Turks at a banquet’s raids.
Have stolen my patience, like Turks at a banquet’s raids.
My unfinished love needs no charm of the beloved’s face,
What need has beauty for paint, mole, or grace?
What need has beauty for paint, mole, or grace?
From Yusuf’s ever-growing charm, I came to see,
Love draws Zulaikha from her veil of chastity.
Love draws Zulaikha from her veil of chastity.
If you curse or scorn, I’ll offer a prayer,
A bitter reply suits those lips, sweet and fair.
A bitter reply suits those lips, sweet and fair.
Heed advice, dear soul, for the fortunate youth
Cherish the wise elder’s counsel as truth.
Cherish the wise elder’s counsel as truth.
Speak of minstrels and wine, seek less the world’s mystery,
No one has solved, nor will, this enigma with mastery.
No one has solved, nor will, this enigma with mastery.
You’ve spun a ghazal, a pearl you’ve designed,
Sing it well, Hafez, and the heavens will strew Pleiades’ shine.
Sing it well, Hafez, and the heavens will strew Pleiades’ shine.
Interpretation of Hafez’s Ghazal Number Three
Hafez’s third ghazal is a masterpiece of Persian mystical poetry, weaving together themes of human and divine love, beauty, wisdom, and the fleeting nature of worldly pleasures. Below are the main themes of the ghazal:
-
Love and Sacrifice:
In the first couplet, Hafez refers to a “Shirazi Turk” (a symbol of the beautiful beloved), declaring he would sacrifice valuable cities like Samarkand and Bukhara for her love. Mystically, this signifies the lover’s readiness to abandon worldly attachments for divine love. -
Earthly and Spiritual Pleasures:
The second couplet urges the cupbearer to pour wine, as Shiraz’s beauties (Ruknabad and Musalla) surpass even paradise. This suggests enjoying life’s fleeting pleasures, while wine may symbolize mystical intoxication and closeness to God. -
The Turmoil of Love:
Hafez laments how playful beauties have stolen his patience, likening them to plundering Turks. This imagery reflects the restlessness and disruption love brings to the lover’s heart. -
The Perfection of Beauty:
The beloved’s beauty needs no adornment, a mystical nod to the self-sufficiency of divine essence, though on a human level, it praises the beloved’s natural allure. -
Love and Transformation:
The reference to Yusuf (Joseph) and Zulaikha illustrates love’s transformative power, capable of drawing even the chaste beyond restraint, transcending reason and propriety. -
Kindness Amid Bitterness:
Hafez vows to respond to curses with prayers, reflecting a Sufi ethic of unconditional love and forgiveness, returning kindness for harshness. -
The Value of Advice:
Advising to heed the wise elder’s counsel, Hafez underscores the importance of experience and guidance for navigating life’s complexities. -
The World’s Mystery and Living in the Moment:
Hafez urges focusing on music and wine (symbols of joy and mystical ecstasy) rather than unsolvable cosmic riddles, emphasizing living in the present over futile inquiries. -
Celebration of Poetry:
In the final couplet, Hafez takes pride in his poetic craft, likening his ghazal to a pearl so valuable that the heavens would shower Pleiades’ stars in its praise, affirming poetry’s role in conveying wisdom and beauty.
Core Message:
The ghazal blends earthly and divine love, inviting readers to embrace life’s beauty, seek wisdom, and let go of fruitless inquiries. Hafez portrays love as a force of both turmoil and transcendence, urging a balance of passion and restraint through art and joy.
The ghazal blends earthly and divine love, inviting readers to embrace life’s beauty, seek wisdom, and let go of fruitless inquiries. Hafez portrays love as a force of both turmoil and transcendence, urging a balance of passion and restraint through art and joy.
به خال هِندویَش بَخشَم سَمَرقند و بُخارا را
بده ساقی مِیِ باقی که در جَنَّت نخواهی یافت
کنارِ آبِ رُکناباد و گُلگَشتِ مُصَلّا را
فَغان! کاین لولیانِ شوخِ شیرینکارِ شهرآشوب
چُنان بُردند صبر از دل که تُرکان خوانِ یَغما را
ز عشقِ ناتمامِ ما جمالِ یار مُستَغنی است
به آب و رنگ و خال و خط چه حاجت رویِ زیبا را؟
مَن از آن حُسنِ روزاَفزون که یوسُف داشت دانستم
که عشق از پردهٔ عِصمت بُرون آرَد زُلِیخا را
اگر دشنام فرمایی و گَر نفرین دعا گویم
جوابِ تلخ میزیبَد لبِ لَعلِ شِکرخا را
نصیحت گوش کن جانا که از جان دوستتر دارند
جوانانِ سعادتمند پندِ پیرِ دانا را
حَدیث از مُطرب و مِی گو و رازِ دَهر کمتر جو
که کس نَگشود و نَگشاید به حکمت این مُعمّا را
غزل گفتی و دُر سُفتی بیا و خوش بخوان حافظ
که بر نظمِ تو اَفشانَد فَلَک عِقد ثُریّا را
غزل سوم حافظ به فارسی روان:
اگر آن دختر زیبای شیرازی قلبم را به دست بیاورد،
بهخاطر خال زیبایش، شهرهای سمرقند و بخارا را به او میدهم.
بهخاطر خال زیبایش، شهرهای سمرقند و بخارا را به او میدهم.
ساقی! جام شراب را بده، که در بهشت هم
نخواهی یافت زیبایی کنار رود رکنآباد و باغ مصلی را.
نخواهی یافت زیبایی کنار رود رکنآباد و باغ مصلی را.
آه! این زیبارویان شیرین و بازیگوش،
آنچنان دلم را ربودند که مثل ترکان غارتگر، صبرم را بردند.
آنچنان دلم را ربودند که مثل ترکان غارتگر، صبرم را بردند.
عشق ناکامل من نیازی به زیبایی یار ندارد،
چهرهی زیبا چه نیازی به آرایش و خال و خط دارد؟
چهرهی زیبا چه نیازی به آرایش و خال و خط دارد؟
از زیبایی روزافزون یوسف فهمیدم
که عشق، زلیخا را از پردهی پاکدامنی بیرون میکشد.
که عشق، زلیخا را از پردهی پاکدامنی بیرون میکشد.
اگر تو به من ناسزا بگویی یا نفرین کنی، من دعایت میکنم،
چون پاسخ تند هم به لبهای شیرینت میآید.
چون پاسخ تند هم به لبهای شیرینت میآید.
ای عزیز، نصیحت را گوش کن، که جوانان خوشبخت
پند پیر دانا را از جانشان عزیزتر میدانند.
پند پیر دانا را از جانشان عزیزتر میدانند.
از می و مطرب سخن بگو و کمتر از رازهای جهان بپرس،
چون هیچکس با حکمت این معما را نگشوده و نخواهد گشود.
چون هیچکس با حکمت این معما را نگشوده و نخواهد گشود.
حافظ، غزل گفتی و گوهر ساختی، بیا و زیبا بخوان،
که آسمان برای شعرت، ستارگان ثریا را نثار کند.
که آسمان برای شعرت، ستارگان ثریا را نثار کند.
تفسیر غزل سوم حافظ به فارسی:
غزل سوم حافظ یکی از شاهکارهای شعر عرفانی پارسی است که در آن، عشق انسانی و الهی، زیبایی، حکمت، و گذرا بودن لذتهای دنیوی در هم آمیختهاند. در ادامه، مضامین اصلی غزل بررسی میشود:
-
عشق و فداکاری:
حافظ در بیت اول با اشاره به «ترک شیرازی» (نماد معشوق زیبا) میگوید که برای بهدست آوردن دل او، حاضر است شهرهای ارزشمند سمرقند و بخارا را فدا کند. این در نگاه عرفانی، نشاندهنده آمادگی عاشق برای کنار گذاشتن مادیات و تعلقات دنیوی بهخاطر عشق الهی است. -
لذتهای زمینی و معنوی:
در بیت دوم، حافظ از ساقی میخواهد شراب بدهد، زیرا زیباییهای شیراز (رکنآباد و مصلی) را حتی برتر از لذتهای بهشتی میداند. این بیت به اهمیت لذت بردن از لحظههای زندگی و زیباییهای زمینی اشاره دارد، اما در عین حال، شراب میتواند نمادی از مستی عرفانی و نزدیکی به خدا باشد. -
آشوب عشق:
حافظ در بیت سوم از زیبارویان بازیگوش سخن میگوید که صبر او را ربودهاند، مانند ترکانی که در غارت صبر دل او را بردهاند. این تصویر، آشوب و بیقراری ناشی از عشق را نشان میدهد که عاشق را از آرامش دور میکند. -
کمال زیبایی معشوق:
در بیت چهارم، حافظ میگوید که زیبایی معشوق نیازی به آرایش ندارد. این اشارهای عرفانی به کمال ذات الهی است که بینیاز از زینتهای ظاهری است، اما در سطح انسانی، به خودکفایی زیبایی معشوق اشاره دارد. -
عشق و تحول:
ارجاع به داستان یوسف و زلیخا نشاندهنده قدرت عشق است که حتی پاکدامنترین افراد را به سوی خود میکشد. این بیت، عشق را نیرویی تحولآفرین معرفی میکند که میتواند مرزهای عقل و عفت را درنوردد. -
مهربانی در برابر تلخی:
حافظ میگوید حتی اگر معشوق او را سرزنش کند، او با دعای خیر پاسخ میدهد. این نشاندهنده روحیه تسامح و عشق بیقیدوشرط عرفانی است که حتی در برابر بدی، نیکی میکند. -
ارزش نصیحت:
توصیه به گوش دادن به پند پیر دانا، اهمیت تجربه و حکمت پیشینیان را نشان میدهد. حافظ به جوانان توصیه میکند که از راهنماییهای خردمندان بهره ببرند. -
راز جهان و لذت لحظه:
حافظ از مخاطب میخواهد بهجای غرق شدن در معماهای حلنشدنی جهان، از موسیقی و شراب (نمادهای شادی و مستی عرفانی) لذت ببرد. این بیت، بر اهمیت زیستن در لحظه و دوری از پرسوجوهای بیحاصل تأکید دارد. -
ستایش شعر:
در بیت پایانی، حافظ به هنر شاعری خود افتخار میکند و شعرش را چنان ارزشمند میداند که آسمان برای آن ستارگان ثریا را نثار میکند. این نشاندهنده جایگاه والای هنر و شعر در انتقال حکمت و زیبایی است.
پیام اصلی:
این غزل، ترکیبی از عشق زمینی و الهی است که خواننده را به لذت بردن از زیباییهای زندگی، پذیرش حکمت، و رها کردن پرسوجوهای بیفایده دعوت میکند.
این غزل، ترکیبی از عشق زمینی و الهی است که خواننده را به لذت بردن از زیباییهای زندگی، پذیرش حکمت، و رها کردن پرسوجوهای بیفایده دعوت میکند.