Proffspatientens bästa råd
Kropp och själ” undersöker varför vissa tvekar att söka vård och hur man bäst förbereder sig för ett läkarbesök. Genom berättelser om en kvinna som oroar sig för sina symtom och män som undviker läkare, diskuteras
utmaningar i vården. Experter som Rita Fernholm, Astrid Seeberger och Emanuel Backaryd delar råd om att bygga förtroende, vara modig och navigera i vårdsystemet för att få bästa möjliga vård.
utmaningar i vården. Experter som Rita Fernholm, Astrid Seeberger och Emanuel Backaryd delar råd om att bygga förtroende, vara modig och navigera i vårdsystemet för att få bästa möjliga vård.
برنامه «بدن و روح» به بررسی دلایل اکراه برخی افراد از مراجعه به پزشک و چگونگی آماده‌سازی برای ویزیت پزشکی می‌پردازد. از طریق داستان زنی که نگران علائم خود است و مردانی که از پزشک دوری می‌کنند، چالش‌های سیستم درمانی مورد بحث قرار می‌گیرد. متخصصانی مانند ریتا فرنهولم، آسترید سیبرگر و امانوئل بکارد توصیه‌هایی درباره ایجاد اعتماد، شجاعت در پرس‌وجو و یافتن مسیر درست در سیستم درمانی برای دریافت بهترین مراقبت ارائه می‌دهند.
The “Body and Soul” program explores why some people hesitate to seek medical care and how to prepare for a doctor’s visit. Through stories of a woman worried about her symptoms and men who avoid doctors, it discusses challenges in the healthcare system. Experts like Rita Fernholm, Astrid Seeberger, and Emanuel Backaryd offer advice on building trust, being courageous in asking questions, and navigating the healthcare system to receive the best possible care.
Proffspatientens bästa råd
Jag kanske överdrev lite och gjorde mina symtom större än de var. Men om man inte gör så, tar ju doktorn en inte på allvar. Jag tycker ändå att jag beskrev allt precis som det kändes. Nu sitter jag i passagerarsätet i bilen, lite skakad, och försöker förstå vad som hände på vårdcentralen. De har bokat in en hjärnröntgen, och mitt körkort är indraget direkt. Just nu vet jag inte om jag är en trafikfara för mig själv och andra med en farlig sjukdom, eller om jag bara är en orolig person som söker vård i onödan. En sak är säker: jag kommer inte sova mycket i natt.
Låt oss börja från början. Min vän är en sån som alltid tänker framåt. Hon funderar på vad som kan hända och vill vara förberedd på det värsta. Man kan säga att hon är lite nervös av sig, men inte extremt. Hon är helt normal och fungerar bra, men hon är inte typen som bara viftar bort problem och tänker att det ordnar sig. Anledningen till att hon gick till doktorn var att hon några gånger känt sig “borta” i huvudet. Det var inget jätteallvarligt, men hon fick en känsla av att det var rörigt i skallen, och orden kom inte ut rätt. Det var obehagligt och gjorde henne orolig, så hon ville kolla upp det. Men hon hade inte väntat sig en så dramatisk reaktion.
Nu går läkarbesöket om och om igen i hennes huvud. Hur beskrev hon egentligen den där känslan av att vara borta? Överdrev hon? Sa hon något som fick doktorn att börja tänka på sjukdomar som epilepsi, hjärntumör eller Alzheimers? Men hon mår ju bra! Ingen i hennes närhet har sagt att hon verkar konstig. Doktorn sa också att hon måste vara beredd på att hjärnröntgen kan visa oväntade saker. Hjärnan är inte perfekt, precis som resten av kroppen. Det kan finnas medfödda fel, svagheter eller andra problem. Så det är oklart hur det här kommer sluta.
Hennes egen teori var att det kanske handlar om utmattning. Hon har sovit dåligt och haft mycket stress i livet. Men nej, nu blir det neurologisk undersökning och hjärnröntgen, och det är minst tre månaders kö. Dessutom har de tagit körkortet, så vardagen är plötsligt ett kaos. Mitt i allt detta gnager en tanke: kanske har hon gjort en stor grej av något litet. Många av oss känner igen den känslan. Hur sjuk måste man vara för att gå till doktorn? Och är det okej att överdriva lite?
I dagens program “Kropp och själ” ska vi prata om att gå till doktorn. Hur förbereder man sig för ett läkarbesök? Hur får man ut mest av det? Och är det alltid doktorn som har sista ordet? Det är vad vi ska ta upp idag. Välkommen! Jag heter Ulrika Hjalmarsson Neideman. Vi börjar med dem som inte så gärna går till doktorn.
Mina Chamoun har pratat med män som hellre hoppas att allt löser sig. En av dem är Kenneth Frisk, elektriker, som fått flera elstötar på jobbet. En gång blev han rejält skakad av en elstöt, men gick inte till doktorn. Han säger: “Det tar tid, och de hittar ändå inget. Jag känner att jag slösar deras tid. Det finns andra som är sjukare.”
En gång råkade han få 230 volt genom kroppen. Han krampade och hörde sig själv skrika. Efteråt var han skakig, men sökte ändå inte vård. Om det hände idag skulle hans chef tvinga honom att gå till doktorn. Kenneth säger att i hans bransch ses det som pinsamt om man får en elstöt – det är som att erkänna att man är klumpig.
Den här inställningen gällde inte bara elstötar. Kenneth hade också ont i ryggen i flera år, men gick inte till doktorn. Han trodde det var ryggen, men det visade sig vara höften. Till slut tvingade hans fru honom att söka vård, och efter en operation mår han mycket bättre.
Varför drar Kenneth sig för att gå till doktorn? Han säger: “Det är nog så i min generation. Yngre personer söker vård lättare, men vi som är över 60 har en sån där machokultur. Man ska inte klaga, det går över.”
Mina Chamoun träffade fler män. Sten, en äldre man med artros, säger att han knappt kan gå. Han tycker att folk generellt är dåliga på att söka vård. “Många är rädda för att det ska bli värre eller att de hamnar på sjukhus.” Men eftersom han redan är inne i vården och har gjort flera operationer, går det bättre för honom. Han säger: “En bra doktor försöker förstå hur man mår och skriver inte bara ut mediciner. De ska hitta orsaken till problemet.”
En annan man satt på en parkbänk med några kvinnor. Han sa: “Jag går bara på rutinkontroller. Om jag har ont någonstans, går jag inte. Kvinnor söker vård snabbare, men män väntar till sista stund.”
Sune, en äldre man i brun kavaj och stråhatt, sa: “Om jag mår dåligt, tänker jag att det går över. Och det gör det oftast.”
En annan man i vit t-shirt och jeans sa: “Jag går inte till doktorn om inte vårdcentralen ringer mig. Min fru tjatar, men jag vill inte störa dem.”
Kenneth har ändrat sig lite. Han går på kontroller för prostatacancer nu, eftersom han blev kallad. Men han är fortfarande inte så sugen på att söka vård.
Rita Fernholm, allmänläkare och författare till boken “Konsten att gå till doktorn”, säger: “Äldre män söker ofta mindre vård. De vill inte ta upp vårdens tid eller tycker att de ska klara sig själva. Men statistiken visar att kvinnor söker vård oftare än män.”
Rita säger att vissa patienter överdriver sina symtom för att få en tid. Om de inte säger att det är allvarligt, kanske de inte får komma. Hon säger: “Ingen söker vård i onödan. Om någon känner att de behöver hjälp, är det för att de har ett problem de inte kan hantera själva.”
Hennes bok handlar om hur man navigerar i vården. Hon tycker att man ska ha en fast husläkare som kan hålla koll på allt. Hon säger att missförstånd kan hända, till exempel att patienter tror att doktorn vet allt om dem. Men på grund av sekretesslagar ser doktorn bara det som skrivits på vårdcentralen, om inte patienten ger tillstånd att se mer.
Emanuel Backaryd, smärtläkare och professor vid Linköpings universitet, säger: “Förr var doktorer auktoriteter, men nu ska de vara mer som en guide för patienten. Ibland kommer patienter med en diagnos de hittat på internet. Då måste vi bygga förtroende och förklara vad som är rimligt.”
Astrid Seeberger, njurläkare och författare, säger: “En doktor måste vara nyfiken och få patienten att känna att de kan berätta allt. Ibland tar det tid. Jag hade en patient från Sudan som först efter flera möten berättade att hon blivit våldtagen, vilket orsakat hennes njurproblem. Såna saker kräver förtroende.”
Stig Sjöquist, sjukhusdiakon, har själv varit patient i många år. På 80-talet fick han veta att han hade hiv, och då trodde han att han skulle dö. Men nya mediciner räddade honom. Han säger: “Jag uppmuntrar patienter att vara modiga och ställa frågor. De ska inte känna att de stör. De har rätt till bra vård.”
Rita Fernholm säger: “Vi läkare vill hjälpa till. Ibland har vi ont om tid, men om patienten är tydlig och frågar, kan vi göra mer.”
Astrid och Emanuel tycker att det svåraste är att vården är så uppdelad. Det är ofta oklart vem som har det övergripande ansvaret för en patient, vilket gör att patienten kan känna sig vilse.
Nästa vecka i “Kropp och själ” pratar vi om livets stora frågor: Vad är meningen med livet? Vart är vi på väg? Vad är gott och ont? Och vad händer efter döden? Jag är Ulrika Hjalmarsson Neideman. Vi hörs nästa gång
ممکن است در توصیف علائم بیماری‌ام کمی اغراق کرده و آن‌ها را شدیدتر از آنچه بودند نشان داده باشم، اما به نظر می‌رسد در غیر این صورت، پزشکان توجه کافی به بیمار نشان نمی‌دهند. با این حال، بر این باورم که تمامی احساسات و تجربیاتم را به دقت بیان کردم. اکنون، در حالی که در صندلی کنار راننده در خودرو نشسته‌ام، اندکی شوکه شده‌ام و تلاش می‌کنم تا آنچه در مطب پزشک رخ داد را درک کنم. قرار است برای انجام اسکن مغز اقدام کنم و گواهینامه رانندگی‌ام نیز به‌صورت فوری باطل شده است. در حال حاضر، نمی‌دانم آیا به دلیل ابتلا به بیماری خطرناکی برای خود و دیگران تهدید محسوب می‌شوم یا صرفاً فردی نگرانم که بیش از حد به دنبال دریافت خدمات پزشکی است. تنها چیزی که با اطمینان می‌دانم این است که امشب خواب آرامی نخواهم داشت.
اجازه دهید داستان را از ابتدا مرور کنیم. دوستم فردی دوراندیش است که همواره به اتفاقات احتمالی آینده فکر می‌کند و ترجیح می‌دهد برای بدترین سناریوها آماده باشد. می‌توان او را کمی وسواسی توصیف کرد، اما این ویژگی به هیچ وجه افراطی نیست. او فردی کاملاً عادی است که در همه جنبه‌های زندگی عملکرد مناسبی دارد، اما به مشکلات بی‌توجه نیست و معتقد نیست که مسائل خودبه‌خود حل می‌شوند. دلیل مراجعه‌اش به پزشک این بود که در چند مورد احساس کرد ذهنش گویی از کنترل خارج شده است. این تجربه چندان شدید نبود، اما نوعی آشفتگی لحظه‌ای در ذهنش حس کرد و کلماتش به درستی ادا نشدند. این موضوع برایش ناخوشایند و نگران‌کننده بود، بنابراین تصمیم گرفت آن را بررسی کند. با این حال، انتظار چنین واکنش شدیدی را نداشت.
اکنون، جزئیات ویزیت پزشکی بارها در ذهنش تکرار می‌شود. او چگونه آن احساس گم‌گشتگی را توصیف کرد؟ آیا بیش از حد آن را بزرگ کرد؟ آیا عبارتی به کار برد که پزشک را به فکر بیماری‌هایی مانند صرع، تومور مغزی یا آلزایمر انداخت؟ اما او احساس می‌کند حالش خوب است! هیچ‌یک از نزدیکانش رفتار غیرعادی از او مشاهده نکرده‌اند. پزشک نیز به او هشدار داد که باید برای نتایج غیرمنتظره اسکن مغز آماده باشد، زیرا مغز، مانند سایر بخش‌های بدن، ممکن است نقص‌هایی داشته باشد، از جمله ناهنجاری‌های مادرزادی یا ضعف‌های دیگر. در نتیجه، هنوز مشخص نیست که این ماجرا به کجا ختم خواهد شد.
او ابتدا گمان می‌کرد این حالت ممکن است ناشی از خستگی باشد، زیرا مدت‌ها خواب کافی نداشته و با استرس‌های زیادی در زندگی‌اش مواجه بوده است. اما حالا قرار است معاینه عصبی و اسکن مغز انجام دهد، که نوبت آن حداقل سه ماه طول خواهد کشید. علاوه بر این، ابطال گواهینامه‌اش زندگی روزمره‌اش را به شدت مختل کرده است. در میان این آشوب، یک نگرانی مداوم او را آزار می‌دهد: شاید از موضوعی ناچیز، مسئله‌ای بزرگ ساخته است. این احساس برای بسیاری از ما آشناست. واقعاً تا چه حد باید حالمان بد باشد تا به پزشک مراجعه کنیم؟ و آیا بزرگ‌نمایی علائم اشکالی دارد؟
در برنامه امروز «بدن و روح»، قصد داریم درباره مراجعه به پزشک صحبت کنیم. چگونه باید برای ویزیت پزشکی آماده شد؟ چگونه می‌توان از زمان ملاقات با پزشک بیشترین بهره را برد؟ و آیا همیشه پزشک است که حرف آخر را می‌زند؟ این‌ها موضوعاتی هستند که امروز به آن‌ها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید! من، اولریکا هیالمارسون نیدمن، میزبان برنامه هستم. ابتدا به سراغ افرادی می‌رویم که تمایل چندانی به مراجعه به پزشک ندارند.
مینا شامون با چند مرد گفت‌وگو کرده که ترجیح می‌دهند امیدوار باشند مشکلاتشان خودبه‌خود برطرف شود. یکی از آن‌ها کنت فریسک، برق‌کار، است که بارها در محل کارش دچار برق‌گرفتگی شده است. در یک مورد، برق‌گرفتگی شدیدی را تجربه کرد، اما به پزشک مراجعه نکرد. او می‌گوید: «این کار وقت‌گیر است و احتمالاً چیزی پیدا نمی‌کنند. حس می‌کنم وقتم را تلف می‌کنم، در حالی که دیگران وضعیت بدتری دارند.»
در یکی از موارد، او با ولتاژ 230 ولت دچار برق‌گرفتگی شد. بدنش قفل کرد و صدای فریاد خودش را شنید. پس از آن، حالش به شدت بد بود، اما باز هم به دنبال درمان نرفت. اکنون، در صورت وقوع چنین حادثه‌ای، کارفرمایش او را ملزم به مراجعه به بیمارستان می‌کند. کنت توضیح می‌دهد که در حرفه‌اش، برق‌گرفتگی نشانه بی‌دقتی تلقی می‌شود و دیگران ممکن است او را مسخره کنند.
این دیدگاه تنها به برق‌گرفتگی محدود نبود. کنت سال‌ها از کمردرد شدید رنج می‌برد، اما به پزشک مراجعه نکرد. او تصور می‌کرد مشکل از کمرش است، اما بعداً مشخص شد که مشکل از ناحیه لگن اوست. در نهایت، همسرش او را مجبور به پیگیری پزشکی کرد و پس از جراحی، حالش بسیار بهتر شد.
چرا کنت از مراجعه به پزشک اجتناب می‌کند؟ او می‌گوید: «فکر می‌کنم این ویژگی در نسل ما رایج است. افراد جوان‌تر راحت‌تر به پزشک مراجعه می‌کنند، اما ما که بالای 60 سال داریم، تحت تأثیر فرهنگ مردانگی هستیم. نباید شکایت کنیم، باید تحمل کنیم.»
مینا شامون با افراد دیگری نیز صحبت کرده است. استن، مرد مسنی که به دلیل آرتروز به سختی راه می‌رود، معتقد است که مردم به طور کلی در مراجعه به پزشک تنبل هستند. او می‌گوید: «بسیاری می‌ترسند که حالشان بدتر شود یا به بیمارستان منتقل شوند.» اما چون خودش در سیستم درمانی است و چندین عمل جراحی انجام داده، وضعیت بهتری دارد. او می‌افزاید: «پزشک خوب کسی است که تلاش کند وضعیت بیمار را درک کند و تنها به تجویز دارو اکتفا نکند. او باید ریشه مشکل را پیدا کند.»
مرد دیگری که کنار چند زن روی نیمکت پارک نشسته بود، گفت: «من فقط برای معاینات روتین به پزشک مراجعه می‌کنم. اگر دردی داشته باشم، خیر، به پزشک نمی‌روم. به نظرم زنان زودتر به پزشک مراجعه می‌کنند، اما مردان تا آخرین لحظه صبر می‌کنند.»
سونه، مرد مسن دیگری با کت قهوه‌ای و کلاه حصیری، اظهار کرد: «اگر حالم بد باشد، فکر می‌کنم خودبه‌خود خوب می‌شود. معمولاً هم همین‌طور است.»
مرد دیگری با تی‌شرت سفید و شلوار جین گفت: «تا زمانی که درمانگاه با من تماس نگیرد، به پزشک نمی‌روم. همسرم مدام اصرار می‌کند، اما من نمی‌خواهم مزاحم آن‌ها شوم.»
کنت کمی تغییر کرده است. او اکنون برای معاینات سرطان پروستات به پزشک مراجعه می‌کند، زیرا برای این معاینات دعوت شده است. با این حال، همچنان تمایل چندانی به پیگیری‌های پزشکی ندارد.
ریتا فرنهولم، پزشک عمومی و نویسنده کتاب «هنر مراجعه به پزشک»، می‌گوید: «مردان میانسال معمولاً کمتر به پزشک مراجعه می‌کنند. آن‌ها نمی‌خواهند وقت سیستم درمانی را بگیرند یا معتقدند باید خودشان مشکلات را حل کنند. اما آمار نشان می‌دهد که زنان بیش از مردان به دنبال دریافت خدمات پزشکی هستند.»
فرنهولم توضیح می‌دهد که برخی بیماران علائمشان را بزرگ‌تر نشان می‌دهند تا بتوانند وقت ویزیت بگیرند. اگر نگویند وضعیتشان جدی است، ممکن است نوبت دریافت نکنند. او می‌افزاید: «هیچ‌کس بی‌دلیل به پزشک مراجعه نمی‌کند. اگر کسی احساس کند نیاز به کمک دارد، به این معناست که با مشکلی مواجه شده که به تنهایی قادر به حل آن نیست.»
کتاب او درباره نحوه یافتن مسیر درست در سیستم درمانی است. او پیشنهاد می‌کند که داشتن یک پزشک عمومی ثابت که بتواند همه‌چیز را هماهنگ کند، بسیار مفید است. او همچنین اشاره می‌کند که گاهی سوءتفاهم‌هایی پیش می‌آید، مثلاً بیماران تصور می‌کنند پزشک از همه سوابق پزشکی آن‌ها آگاه است. اما به دلیل قوانین حفظ حریم خصوصی، پزشک تنها به اطلاعاتی دسترسی دارد که در درمانگاه ثبت شده‌اند، مگر اینکه بیمار اجازه دسترسی به سوابق دیگر را بدهد.
امانوئل بکارد، متخصص درد و استاد دانشگاه لینکوپینگ، می‌گوید: «در گذشته، پزشکان جایگاه اقتدار داشتند، اما آن‌ها باید بیشتر نقش راهنما برای بیمار داشته باشند. گاهی بیماران با تشخیص‌هایی که از اینترنت پیدا کرده‌اند به ما مراجعه می‌کنند. در این موارد، باید اعتماد آن‌ها را جلب کنیم و توضیح دهیم که چه چیزی منطقی است.»
آسترید سیبرگر، پزشک متخصص کلیه و نویسنده، معتقد است: «پزشک باید کنجکاو باشد و به بیمار این اطمینان را بدهد که می‌تواند همه‌چیز را با او در میان بگذارد. گاهی مدت‌ها طول می‌کشد تا بیمار حرفش را بزند. من بیماری از سودان داشتم که پس از چندین جلسه فاش کرد که در کشورش مورد تجاوز قرار گرفته و این موضوع باعث مشکلات کلیوی او شده است. چنین مسائلی نیازمند ایجاد اعتماد است.»
استیگ شویست، دیاکون بیمارستان، خود سال‌ها بیمار بوده است. در دهه 1980، متوجه شد که به اچ‌آی‌وی مبتلا است و تصور می‌کرد مرگش نزدیک است. اما داروهای جدید او را نجات دادند. او می‌گوید: «من بیماران را تشویق می‌کنم که شجاع باشند و سؤال بپرسند. آن‌ها نباید احساس کنند که مزاحم هستند. حق دریافت مراقبت خوب از حقوق اولیه آن‌هاست.»
ریتا فرنهولم می‌افزاید: «ما پزشکان می‌خواهیم کمک کنیم. گاهی وقتمان محدود است، اما اگر بیمار صریح باشد و سؤالم را مطرح کند، می‌توانیم کمک بیشتری ارائه دهیم.»
آسترید و امانوئل معتقدند که یکی از دشوارترین چالش‌ها، پراکندگی سیستم درمانی است. اغلب مشخص نیست چه کسی مسئولیت کلی بیمار را بر عهده دارد، و این موضوع می‌تواند بیمار را سردرگم کند.
Maybe I exaggerated a bit and made my symptoms sound worse than they were. But if you don’t do that, doctors don’t take you seriously. I still think I described everything exactly as I felt it. Now I’m sitting in the passenger seat of the car, a bit shaken, trying to figure out what happened at the clinic. They’ve scheduled a brain scan, and my driver’s license has been revoked immediately. Right now, I don’t know if I’m a danger to myself and others with some serious illness, or if I’m just a worried person seeking care for no reason. One thing’s for sure: I won’t sleep much tonight.
Let’s start from the beginning. My friend is the kind of person who always plans ahead. She thinks about what might happen and wants to be prepared for the worst. You could say she’s a bit anxious, but not overly so. She’s completely normal and functions well, but she’s not the type to brush off problems and think they’ll sort themselves out. The reason she went to the doctor was that a few times she felt “lost” in her head. It wasn’t anything major, but she had a sense of confusion in her mind, and her words didn’t come out right. It was uncomfortable and made her worried, so she wanted to get it checked. But she didn’t expect such a dramatic reaction.
Now the doctor’s visit is replaying in her head. How did she describe that feeling of being lost? Did she exaggerate? Did she say something that made the doctor think of illnesses like epilepsy, a brain tumor, or Alzheimer’s? But she feels fine! No one around her has said she seems strange. The doctor also said she needs to be prepared for the brain scan to show unexpected things. The brain isn’t perfect, just like the rest of the body. There could be congenital defects, weaknesses, or other issues. So, it’s unclear how this will end.
Her own theory was that it might be due to exhaustion. She hasn’t slept well and has had a lot of stress in her life. But no, now it’s a neurological exam and a brain scan, with at least a three-month wait. Plus, they took her driver’s license, so her daily life is suddenly chaos. In the middle of all this, one thought bothers her: maybe she’s made a big deal out of something small. A lot of us know that feeling. How sick do you have to be to go to the doctor? And is it okay to exaggerate a little?
In today’s program “Body and Soul,” we’re going to talk about going to the doctor. How do you prepare for a visit? How do you get the most out of it? And is it always the doctor who has the final say? That’s what we’re covering today. Welcome! I’m Ulrika Hjalmarsson Neideman. We’ll start with people who don’t like going to the doctor.
Mina Chamoun has talked to men who prefer to hope everything will work out on its own. One of them is Kenneth Frisk, an electrician who’s had several electric shocks at work. Once he got a bad shock, but he didn’t go to the doctor. He says: “It takes time, and they probably won’t find anything. I feel like I’m wasting their time. There are others who are sicker.”
One time, he got shocked with 230 volts. His body locked up, and he heard himself scream. Afterward, he was shaky but still didn’t seek care. If it happened today, his boss would make him go to the hospital. Kenneth says in his industry, getting shocked is embarrassing—like admitting you’re clumsy.
This attitude wasn’t just about electric shocks. Kenneth had back pain for years but didn’t go to the doctor. He thought it was his back, but it turned out to be his hip. His wife finally forced him to seek care, and after surgery, he feels much better.
Why does Kenneth avoid doctors? He says: “It’s probably like that in my generation. Younger people seek care more easily, but for us over 60, it’s this macho culture. You shouldn’t complain; it’ll pass.”
Mina Chamoun met other men. Sten, an older man with arthritis, says he can barely walk. He thinks people in general are bad at seeking care. “Many are afraid it’ll get worse or they’ll end up in the hospital.” But since he’s already in the healthcare system and has had several surgeries, he’s doing better. He says: “A good doctor tries to understand how you feel and doesn’t just prescribe pills. They should find the cause of the problem.”
Another man was sitting on a park bench with some women. He said: “I only go for routine checkups. If I’m in pain, I don’t go. Women seek care faster, but men wait until the last minute.”
Sune, an older man in a brown jacket and straw hat, said: “If I feel bad, I think it’ll pass. And it usually does.”
Another man in a white t-shirt and jeans said: “I don’t go to the doctor unless the clinic calls me. My wife nags, but I don’t want to bother them.”
Kenneth has changed a bit. He goes for prostate cancer checkups now because he was invited. But he’s still not keen on seeking care.
Rita Fernholm, a general practitioner and author of the book The Art of Going to the Doctor, says: “Older men often seek less care. They don’t want to take up the healthcare system’s time or think they should manage on their own. But statistics show women seek care more often than men.”
Rita says some patients exaggerate their symptoms to get an appointment. If they don’t say it’s serious, they might not get seen. She says: “No one seeks care for no reason. If someone feels they need help, it’s because they have a problem they can’t handle alone.”
Her book is about how to navigate the healthcare system. She thinks you should have a regular family doctor who can coordinate everything. She says misunderstandings can happen, like patients thinking the doctor knows everything about them. But due to privacy laws, the doctor only sees what’s recorded at the clinic unless the patient gives permission to see more.
Emanuel Backaryd, a pain specialist and professor at Linköping University, says: “Before, doctors were authorities, but now they should be more like a guide for the patient. Sometimes patients come with a diagnosis they found online. Then we need to build trust and explain what’s reasonable.”
Astrid Seeberger, a kidney doctor and author, says: “A doctor needs to be curious and make the patient feel they can share everything. Sometimes it takes time. I had a patient from Sudan who, after several visits, told me she’d been raped, which caused her kidney issues. Things like that need trust.”
Stig Sjöquist, a hospital deacon, has been a patient for many years. In the ‘80s, he found out he had HIV and thought he would die. But new medications saved him. He says: “I encourage patients to be brave and ask questions. They shouldn’t feel like they’re bothering anyone. They have a right to good care.”
Rita Fernholm says: “We doctors want to help. Sometimes we’re short on time, but if the patient is clear and asks questions, we can do more.”
Astrid and Emanuel think the hardest thing is that healthcare is so fragmented. It’s often unclear who has overall responsibility for a patient, which can leave the patient feeling lost.
Next week on Body and Soul, we’ll talk about life’s big questions: What’s the meaning of life? Where are we headed? What’s good and evil? And what happens after death? I’m Ulrika Hjalmarsson Neideman. See you next time!
